Zachodni Ośrodek Badań Społecznych i Ekonomicznych

A+ R A-

Ziemia Gorzowska a wybory 1989 - Kandydaci do Sejmu

Spis treści
Ziemia Gorzowska a wybory 1989
Wybory 4 czerwca 1989 roku na łamach tygodnika Ziemia Gorzowska
Obrady okrągłego stołu
Kampania wyborcza na łamach "Ziemi Gorzowskiej"
Kandydaci do Senatu
Kandydaci do Sejmu
Wynik wyborów (I tura)
Interpretacja wyników wyborów na łamach "Ziemi Gorzowskiej"
Zamiast zakończenia
Wszystkie strony

Kandydaci do Sejmu

Wybory do Sejmu RP w 1989 w województwie gorzowskim zostały przeprowadzone w dwóch okręgach wyborczych: okręg nr 25 Gorzów Wielkopolski i okręg nr 25 Choszczno. Na łamach Ziemi Gorzowskiej obszerniej zaprezentowano kilku z kandydatów. W kwietniu 1989 roku zamieszczono wywiad z dotychczasowym, bezpartyjnym posłem W. Maćkowiakiem. Nie odnosi się on do kandydowania do Sejmu bezpośrednio, ale nie wyklucza takiej możliwości. Oceniając wprowadzane zmiany wyraził jednoznaczne poparcie dla wprowadzenia instytucji Prezydenta RP. W swojej wypowiedzi wskazywał też na wpływ ustaleń okrągłego stołu na polskie prawodawstwo (na przykładzie ustawy o stowarzyszeniach). Jednocześnie odpowiadając na pytania J. Zysnarskiego W. Maćkowiak krytykuje PZPR za "niszczenie opozycji" przez co partia jego zdaniem nie musiała już się pilnować i popełniała błędy. Dlatego jak ocenia strona opozycyjna w całości wykorzysta 35% mandatów w Sejmie.

W trakcie kampanii wyborczej w "Ziemi Gorzowskiej" zaprezentowane zostały obszerniej sylwetki B. Kunickiego, L. Chojeckiego i M. Bachalskiej. W artykule zatytułowanym "Docent z miasta średniego" zaprezentowano sylwetkę ówczesnego dziekana Wydziału Zamiejscowego poznańskiej AWF w Gorzowie Wielkopolskim. Odnosząc się do zachodzących przemian gospodarczych i społecznych B. Kunicki wskazywał na konieczność oparcia rozwoju gospodarczego na potencjale intelektualnym i wiedzy Polaków. Jednoznacznie popierał ukończenie budowy elektrowni atomowej w Żarnowcu i sprzeciwiał się budowie elektrowni w Klempiczu. Odnosząc się do dyskusji na temat aborcji  opowiedział się przeciw projektowi ustawy o prawnej ochronie życia poczętego.

Sylwetka M. Bachalskiej kandydatki Ligii Kobiet Polskich została zaprezentowana w artykule zatytułowanym "Kobieta na 102". Według wspierającej tę kandydatkę kobiet z jej sztabu wyborczego M. Bachalska miała zabiegać o ułatwienia w wychowaniu dzieci, zwiększenie ilości miejsc w przedszkolach, rozszerzenie opieki nad dzieckiem po szkole oraz zniesienie dysproporcji w wypłatach kobiet i mężczyzn. W ocenie kandydatki dla kobiet najważniejsze kwestie to dom, małżeństwo i rodzina i dlatego powinno się propagować idee partnerskiego małżeństwa, uświadomić mężczyznom odpowiedzialność za dziecko, zaś trud wychowania rozkładać między rodziców. Odnosząc się do debaty na temat usuwania ciąży kandydatka Ligii Kobiet Polskich opowiadała się przeciw usuwaniu ciąży ale i przeciw projektowi ustawy. W jej opinii zabieg taki może być dopuszczony w szczególnych sytuacjach ze względu na zagrożenie zdrowia lub sytuację społeczną. Jednocześnie zdecydowanie podkreślała znaczenie propagowania antykoncepcji. M. Bachalska krytycznie oceniała polski system prawny. W jej opinii należy zmniejszyć ilość aktów prawnych, ale zapewnić ich większą trwałość i spójność. opowiadała się  też zdecydowanie za liberalizacją prawa karnego. Postulowała przywrócenie prestiżowego miejsca w społeczeństwie prawnikom i całej inteligencji.

W jednym z majowych numerów analizowanego tygodnika został zamieszczony wywiad z kandydatem PZPR w okręgu choszczeńskim L. Chojeckim. Problematyka pytań dotyczyła zagadnień związanych z przemianami w kraju jak i z jego pracą zawodową.  Jako nadleśniczy podkreślał on, że leśnicy jako strażnicy majątku nie mogą pozwolić na zachwianie proporcji między gospodarczymi a innymi funkcjami lasu. Opowiadał się za rozwojem rolnictwa i stabilną polityką rolną oraz za ochroną środowiska. Deklarował, że Polaków stać na wyrównywanie kroku z Europą i światem.

W ostatnim wydanym przed I turą wyborów numerze "Ziemi Gorzowskiej" podsumowano przebieg kampanii wyborczej w województwie gorzowskim. Jak podkreślano kampania stała się spektaklem, nie była nudna i trwała do samego końca. W artykule opisano przykłady wydarzeń kampanijnych jak: festyn w Reczu gdzie m.in. ulotki L. Chojeckiego były zrzucane z samolotu, mityng w Międzychodzie, spartakiade w Słońsku czy spotkanie w Stilonie z udziałem kandydatów obu stron (S. Hejmanowska, S. Żytkowski - J. Gramza).

Wskazano, że jednym z ważnych tematów kampanii wyborczej stała się propozycja zmian prawnych dotyczących ochrony dziecka poczętego. W trakcie spotkań z wyborcami W. Maćkowiak wskazywał, że jako poseł podpisał się pod propozycją nowej ustawy, ale jak podkreślał nie jest za restrykcjami wobec kobiet, lecz uważa że o ostatecznym kształcie ustawy powinno zadecydować referendum wśród kobiet w wieku prokreacyjnym. Jednocześnie podkreślał znaczenie szerokim uświadamiania społeczeństwa. (s.4) Za referendum w tej sprawie opowiadał się także kandydat PZPR W. Kinecki, a swój sprzeciw wobec kształtu proponowanych zmian deklarowała M. Bachalska. decydowanie przeciw aborcji występowała kandydatka strony solidarnościowej S. Hejmanowska. Wskazywała jednak, że nikt nie ma prawa zabijać dziecka nienarodzonego, ale i więzić za ten czyn.

Interesujące z punktu widzenia początków marketingu politycznego w Polsce są hasła wyborcze jakie w trakcie kampanii 1989 roku były stosowane przez kandydatów. Jak opisuje Ziemia Gorzowska hasła te często charakter rymowanek jak np. "Przestanie nas dręczyć ekologiczna zmora, gdy wybierzemy Ślepowrońskiego na senatora", "Kto do krzesła i laski? Imię polskie ma Zdzisław, a nazwisko Morawski", "Głosujmy wszyscy na Wiktora - przyszłego senatora" (W. Kinecki). Część haseł wyborczych podkreślała zalety kandydata jak np. swojskość i jednocześnie światowość kandydata PZPR W. Kineckiego "Swój w regionie, znany w kraju, znający świat", osiąganie sukcesu w pracy i poza nią przez J. Gramzę "Wyborco! Postaw na tego któremu udaje się wszystko w pracy i w domu", czy piękno myśli kandydata A. Zielonki "Niech jego myśli i słowa niepokorne i piękne zwyciężają w Senacie. Zastanów się!!!". Były też hasła wyborcze wskazujące na cele polityczne kandydata: "Polska= sprawiedliwość społeczna i chrześcijańska miłość" w przypadku F. Śliwińskiego czy "Czystość, przestrzeń, zdrowie i życie - Rzeczpospolita Polaków to jest to czemu służy od zawsze Aleksander Zielonka".